Efficiënte hulp bij ongelukken

Na een verkeersongeval kampt een deel van de slachtoffers met ‘vage’ klachten als whiplash, chronische hoofdpijn en rugpijn. Het probleem is dat er geen structureel letsel te ontdekken is, terwijl de slachtoffers toch langdurig lijden. Nieke Elbers van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) in Amsterdam wil een screeningsinstrument ontwikkelen dat chronische klachten vroegtijdig detecteert en mogelijk voorkomt.

Een groot deel van de mensen met moeilijk objectiveerbare klachten na een verkeersongeval herstelt gewoon. Maar bij 20% van de slachtoffers worden de klachten chronisch, dat wil zeggen dat ze langer dan zes maanden duren. Deze mensen kunnen vaak niet of minder werken en doen een groot beroep op de gezondheidszorg.

Vooralsnog is het moeilijk accuraat te voorspellen wie risico loopt op chronische klachten. Daarom wil Nieke Elbers, postdoc onderzoeker bij de NSCR, een screener ontwikkelen. Daarbij onderzoekt ze welke combinatie van psychosociale predictoren direct na een ongeval leiden tot chronische klachten en arbeidsongeschiktheid. De belangrijkste predictoren zijn depressie, angst, doemdenken, een passieve coping stijl, slechte sociale support, slechte herstelverwachtingen en gevoelens van onrechtvaardigheid.

Preventieve ondersteuning
Op dit moment wordt gepaste zorg te laat aangeboden, namelijk als de klachten al chronisch zijn. Door de screener krijgt de risicogroep al binnen 14 dagen na het ongeval preventief psychosociale ondersteuning. De verwachting is dat gezondheid en arbeidsvermogen van verkeersslachtoffers daardoor verbeteren, waardoor de kosten van medische zorg en ziekteverzuim omlaag gaan. Bovendien draagt kennis van moeilijk objectiveerbaar letsel bij aan vermindering van het stigma, waar deze mensen mee te maken hebben. Ook dat bevordert naar verwachting hun herstel.

SASS ondersteunt dit onderzoek met € 75.000